*του John Leake*
Λίγο πριν πεθάνει, ο Δρ. Βλαντιμίρ “Ζεβ” Ζελένκο μου είπε ότι πίστευε ότι η πανδημία —και ειδικά η απάντηση στην πανδημία— είχε αποκαλύψει τη διαφθορά που ήταν πάντα εκεί, αλλά κρυβόταν από την κανονικότητα. Νομίζω κατάλαβα τι εννοούσε. Όταν όλα πάνε καλά και η κοινωνία λειτουργεί σωστά, είναι εύκολο για τους ανθρώπους να συμπεριφέρονται καλά και να παρουσιάζονται ως λογικοί και αξιοπρεπείς.
Μόνο σε μια περίοδο στρες, όταν ο φόβος είναι στον αέρα, οι άνθρωποι δείχνουν τα αληθινά τους χρώματα. Τότε ανακαλύπτουμε ποιοι είναι οι αληθινοί μας φίλοι και ποιοι ήταν απλώς ευχάριστοι σύντροφοι για κοκτέιλ. Σε καιρούς σαν κι αυτούς, μας υπενθυμίζεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας ήταν μια μάχη καλού εναντίον κακού, ελευθερίας εναντίον τυραννίας, λογικής εναντίον αρχαϊκών συναισθημάτων.
Πρόσφατα είδα πολλά σχόλια σχετικά με το άρθρο της The Atlantic, “Let’s Declare a Pandemic Amnesty” για εκείνους που υποστήριξαν την ανόητη, απάνθρωπη και τυραννική απάντηση της πανδημίας. Για όσους διέπραξαν πράξεις απάτης, απόκρυψης, ανθρωποκτονίας από αμέλεια, ακόμη και ανθρωποκτονίας εκ προθέσεως, δεν μπορεί να υπάρξει αμνηστία. Πρέπει να δικαστούν σε δικαστήριο και να τιμωρηθούν δίκαια.
Όσο για εκείνους που είναι απλώς ένοχοι ηθικής και διανοητικής ανοησίας — δεν χρειάζονται λογικούς ενήλικες για να τους χορηγήσουν αμνηστία. Πρέπει να μεγαλώσουν και να μάθουν πώς να ζουν με γνωστική και ηθική διάκριση. Όπως μου είπε πρόσφατα ο αναλυτής δεδομένων COVID-19 Έντουαρντ Ντάουντ κατά τη διάρκεια του δείπνου, “Σίγουρα θα συγχωρήσω τέτοιους ανθρώπους, αλλά τελείωσα από το να κάνω παρέα μαζί τους”.
Ο Δρ. Ζελένκο σκέφτηκε ότι η αντίδραση στην πανδημία οριοθετούσε ξεκάθαρα το καλό και το κακό. Τώρα βλέπουμε ποιος ανάμεσά μας είναι αξιοπρεπής και ποιος διεφθαρμένος. Ελπίζω η διαχωριστική γραμμή να μην είναι τόσο αμετάβλητη όσο την αντιλαμβανόταν. Βλέπω λόγους ελπίδας στην παρατήρηση του Viktor Frankl, ότι το ρήγμα που χωρίζει το καλό από το κακό περνάει από όλα τα ανθρώπινα όντα, γιατί υποδηλώνει ότι μπορούμε να μάθουμε να γινόμαστε καλύτεροι.
Κάτω από ορισμένες συνθήκες είμαστε όλοι ικανοί να κάνουμε τρομερά πράγματα. Και παρόλο που με την πρώτη ματιά μπορεί να φαίνεται σαν παράδοξο, όσοι αναγνωρίζουν την ικανότητά τους για ανήθικη συμπεριφορά είναι καλύτερα εξοπλισμένοι να απέχουν από αυτήν. Είναι οι αυτάρεσκοι σηματοδότες της αρετής που πρέπει να προσέχουμε.
Ενώ η πανδημική αποκάλυψη ξεγύμνωσε την τρομερή διαφθορά στους θεσμούς και τους ανθρώπους μας, έδωσε επίσης την ευκαιρία στους αγγέλους να λάμψουν. Από τότε που άρχισα να συνεργάζομαι με τον Δρ. McCullough, εκπλήσσομαι συχνά με την εξαιρετική χάρη και τη γενναιοδωρία πολλών που έχουμε συναντήσει — όχι μόνο γιατρούς και νοσηλευτές, αλλά και ανθρώπους όλων των κοινωνικών στρωμάτων που έχουν θυσιάσει τον χρόνο, τα χρήματά τους, ακόμη και τις δουλειές τους για να υπηρετήσουν τον συνάνθρωπο και να υπερασπιστούν την πολιορκημένη συνταγματική δημοκρατία μας. Σκέφτομαι έναν επαγγελματία κτηματομεσίτη στο McKinney του Τέξας, έναν φιλάνθρωπο στο Φοίνιξ της Αριζόνα και αμέτρητους άλλους που έχουν καταβάλει κάθε προσπάθεια για να βοηθήσουν. Μας έχει αποκαλυφθεί και η εξαιρετική τους αρετή.
Ο Δρ. McCullough και εγώ ελπίζουμε ότι τέτοιοι άνθρωποι –με το παράδειγμά τους και με σαφή επικοινωνία για το τι συνέβη– θα οδηγήσουν την ανθρωπότητα έξω από αυτή τη σκοτεινή περίοδο.