Mελατονίνη - η ορμόνη και του ήλιου και του σκοταδιού...
...προστατεύει την υγεία σας και μπορεί να σώσει τη ζωή σας - Μέρος 2ο
*του M. Langen*
Μέρος 1ο:
Οξειδωτικό στρες και φλεγμονώδεις διεργασίες
Το οξειδωτικό στρες και οι φλεγμονώδεις διεργασίες εμπλέκονται στην ανάπτυξη ή είναι η αιτία όλων σχεδόν των ασθενειών και καταστάσεων. Η μελατονίνη είναι ένα εξαιρετικά ισχυρό αντιοξειδωτικό και αντιφλεγμονώδες μόριο.
Μετα-αναλύσεις τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών (RCTs) έδειξαν ότι η συμπλήρωση μελατονίνης μειώνει σημαντικά το οξειδωτικό στρες και αυξάνει τη συνολική αντιοξειδωτική ικανότητα του σώματος, καθώς και τα επίπεδα γλουταθειόνης και υπεροξειδίου δισμουτάσης. Με άλλα λόγια, η μελατονίνη βελτιώνει έντονα το αντιοξειδωτικό αμυντικό σύστημα του σώματος και μειώνει τις οξειδωτικές διεργασίες (25). Η πρόσληψη μελατονίνης μείωσε επίσης σημαντικά σημαντικές φλεγμονώδεις παραμέτρους που εμπλέκονται στην ανάπτυξη ενός ευρέος φάσματος ασθενειών, όπως η ιντερλευκίνη 1, η ιντερλευκίνη 6 και η ιντερλευκίνη 8 (26).
“Η εξωγενής μελατονίνη μειώνει τα επίπεδα φλεγμονωδών δεικτών και μπορεί να είναι χρήσιμη για την πρόληψη και την επικουρική θεραπεία των φλεγμονωδών διαταραχών. Η μελατονίνη είναι ασφαλής με λίγες παρενέργειες, γεγονός που την καθιστά εξαιρετικό παράγοντα για την πρόληψη των φλεγμονωδών διαταραχών. Επειδή η χρόνια φλεγμονή αυξάνεται με τη γήρανση και η φλεγμονή παίζει ρόλο στην αιτιολογία πολυάριθμων ασθενειών που επηρεάζουν τους ηλικιωμένους πληθυσμούς, η μελατονίνη έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί ευρέως ιδιαίτερα από ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας”, (26) κατέληξαν οι συγγραφείς μιας μετα-ανάλυσης.
Λοιμώξεις και υγεία του ανοσοποιητικού
Οι περισσότεροι από τους παγκόσμιους ετήσιους θανάτους που σχετίζονται ή προκαλούνται από γρίπη, πνευμονία, Covid-19 κλπ. εμφανίζονται μεταξύ των ηλικιωμένων. Το γεγονός ότι οι ηλικιωμένοι παράγουν λιγότερη μελατονίνη είναι πιθανότατα ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους για αυτήν την ηλικιακή απόκλιση. Φυσικά, υπάρχουν και άλλοι λόγοι, όπως οι ανεπάρκειες της βιταμίνης D και άλλων μικροθρεπτικών συστατικών, τα μειωμένα επίπεδα αντιοξειδωτικών αμυντικών συστημάτων, όπως η γλουταθειόνη, οι χρόνιες ασθένειες και οι χρόνιες φλεγμονώδεις διεργασίες, η ανθυγιεινή διατροφή, τα χαμηλά επίπεδα άσκησης κλπ.
Ωστόσο, πολλοί από αυτούς τους παράγοντες σχετίζονται ή προκαλούνται από χαμηλή μελατονίνη, υποδηλώνοντας ότι η ανεπάρκεια μελατονίνης μπορεί να είναι ένας από τους πιο σημαντικούς υποκείμενους λόγους για τους οποίους αυτοί οι παράγοντες και οι συννοσηρότητες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών συμπτωμάτων τέτοιων μολυσματικών ασθενειών. Η μελατονίνη είναι κρίσιμη. Είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ρυθμιστές του ανοσοποιητικού:
“Η μελατονίνη είναι ένα μόριο με πολλαπλές δράσεις σε μια ιική μόλυνση. Αυτές περιλαμβάνουν ότι μειώνει την υπεραντίδραση της έμφυτης ανοσολογικής απόκρισης για την καταστολή της φλεγμονής, προάγει την προσαρμοστική ανοσολογική αντίδραση για την ενίσχυση του σχηματισμού αντισωμάτων, αναστέλλει την είσοδο του ιού στο κύτταρο, καθώς και περιορίζει την αναπαραγωγή του. (...) Αρκετές κλινικές δοκιμές έχουν επιβεβαιώσει ότι η μελατονίνη, όταν προστίθεται στη συμβατική θεραπεία, μειώνει σημαντικά τη θνησιμότητα των σοβαρά ασθενών με COVID-19. Το κόστος της μελατονίνης είναι ένα μικρό κλάσμα αυτών των φαρμάκων που έχουν εγκριθεί από τον FDA με χρήση έκτακτης ανάγκης για τη θεραπεία της COVID-19. Λόγω της αυτοδιαχείρισής της, του χαμηλού κόστους και του υψηλού περιθωρίου ασφαλείας, η μελατονίνη θα μπορούσε να διατεθεί σε κάθε χώρα του κόσμου με προσιτό κόστος. Συνιστούμε τη χρήση της μελατονίνης για τη θεραπεία ασθενών με σοβαρή COVID-19 με σκοπό τη μείωση της θνησιμότητας”, περιέγραψαν οι συντάκτες μιας ανασκόπησης (7).
Πολλοί ετήσιοι θάνατοι λόγω λοιμώξεων μπορεί να προληφθούν εάν αποκατασταθεί η ανεπάρκεια μελατονίνης των ηλικιωμένων ή εάν οι ασθενείς με οξεία μόλυνση λάμβαναν θεραπεία με φαρμακολογικές δόσεις αυτής της ορμόνης. Φυσικά, όλο και περισσότεροι νεότεροι δεν παράγουν ή δεν παίρνουν όση μελατονίνη θα έπρεπε, λόγω τεχνητού φωτός τη νύχτα, χαμηλής έκθεσης στο ηλιακό φως κατά τη διάρκεια της ημέρας, έλλειψης άσκησης ή χαμηλής κατανάλωσης τροφών που περιέχουν μελατονίνη κλπ. Εξαιτίας τέτοιων παραγόντων, αρκετά νεότερα άτομα μπορεί επίσης να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για πιο σοβαρές (μολυσματικές) εκβάσεις της νόσου.
Αξίζει να σημειωθεί, επειδή αυτό το μόριο είναι κυρίως ανοσοτροποποιητικό και αντιφλεγμονώδες, η μελατονίνη είναι πιθανότατα πολύ πιο ισχυρή στην πρόληψη σοβαρών εκβάσεων μολυσματικών ασθενειών, παρά στην πρόληψη μιας λοίμωξης (και μιας ήπιας μορφής ασθένειας).
Σήψη
Η σήψη είναι μια απειλητική για τη ζωή επείγουσα ιατρική κατάσταση, επηρεάζοντας σχεδόν 50 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως. Είναι μια υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος (ανοσολογική υπερενεργοποίηση) σε μια λοίμωξη. Κάθε χρόνο, η σήψη συμβάλλει ή προκαλεί το θάνατο περισσότερων από 11 εκατομμυρίων ανθρώπων. Ενώ πολλοί από αυτούς τους θανάτους συμβαίνουν σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, η σήψη είναι επίσης η κύρια αιτία θανάτου σε χώρες υψηλού εισοδήματος. Μόνο στις ΗΠΑ, προκαλεί 260.000 απώλειες ζωής ετησίως. Μάλιστα, σύμφωνα με μια ολοκληρωμένη ανάλυση, υπολογίστηκε ότι το 2017 η σήψη αντιπροσώπευε ή εμπλέκεται στο 19,7% όλων των θανάτων παγκοσμίως. Αυτό σημαίνει ότι αυτή η κατάσταση εμπλέκεται ή ευθύνεται για 1 στους 5 θανάτους! (8)
Η μελατονίνη μπορεί να μας βοηθήσει να λύσουμε αυτήν την τραγωδία! Τα αποτελέσματα μιας νέας αναδρομικής μελέτης κοόρτης με βετεράνους των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 9.000 ασθενών με κύρια διάγνωση εισαγωγής σε εσωτερικό νοσοκομείο για σήψη, έδειξαν, μετά την εφαρμογή σταθμισμένων μοντέλων Cox (μια πολύτιμη μέθοδος για τον αποκλεισμό παραγόντων σύγχυσης στο μέτρο του δυνατού), ότι η θεραπεία με μελατονίνη συσχετίστηκε με 34% χαμηλότερο κίνδυνο συνολικής θνησιμότητας 30 ημερών (HR = 0,665, 95% CI = [0,493–0,897]). (9)
Δύο διπλά τυφλές, τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο δοκιμές, που δημοσιεύθηκαν τα τελευταία χρόνια, επιβεβαίωσαν ότι η μελατονίνη είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για τη σήψη. Οι σηπτικοί ασθενείς που λάμβαναν 50 έως 60 mg μελατονίνης την ημέρα, από το στόμα ή ενδοφλέβια, χρειάζονταν λιγότερα αγγειοσυσπαστικά, είχαν περισσότερες ημέρες χωρίς αναπνευστήρα σε διάστημα 28 ημερών, ανάρρωσαν γρηγορότερα και έμειναν λιγότερες ημέρες στη ΜΕΘ και στο νοσοκομείο από εκείνους που ήταν αρκετά άτυχοι να λάβουν εικονικό φάρμακο. Επιπλέον, οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με μελατονίνη είχαν στατιστικά μη σημαντική 37 έως 45% χαμηλότερη θνησιμότητα, σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο.
Παρόλο που η μείωση της θνησιμότητας δεν έφτασε τη στατιστική σημασία σε αυτές τις δύο μεμονωμένες RCTs (10)(11), λόγω του σχετικά μικρού αριθμού ασθενών, δείχνει την ίδια % μείωση του κινδύνου που βρέθηκε στην πολύ μεγαλύτερη αναδρομική μελέτη που αναφέρθηκε προηγουμένως. Επίσης, η αποτελεσματικότητα (με τη μορφή ταχύτερης ανάκτησης από τη σήψη) της μελατονίνης κατά της σήψης έχει αποδειχθεί σε αυτές τις RCT. Έτσι, στο μέλλον, οι κατάλληλα τροφοδοτούμενες RCT, που χορηγούν τουλάχιστον 50 mg μελατονίνης την ημέρα, είναι πολύ πιθανό να βρουν επίσης σημαντική μείωση της θνησιμότητας.
Η μελατονίνη έχει επίσης αποδειχθεί αποτελεσματική θεραπεία για τη νεογνική σήψη και βελτίωσε σημαντικά την κλινική κατάσταση της σήψης στα νεογνά από την ομάδα παρέμβασης, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, εντός 3 ημερών από τη θεραπεία (RR: 2,212, 95% CI: 1,452 έως 3,371 Ρ<0,0005) (12).
Ως νεογνική σήψη ορίζεται η σήψη που εμφανίζεται σε νεογέννητα βρέφη ηλικίας μικρότερης των 28 ημερών. Είναι η κύρια αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας μεταξύ των βρεφών. Είναι ενδιαφέρον ότι, ενώ η σύνθεση μελατονίνης μειώνεται με την ηλικία και έτσι, η χαμηλή μελατονίνη μπορεί να είναι ένας παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη σήψης (ηλικιωμένων) ενηλίκων, η παραγωγή μελατονίνης στα μωρά δεν ξεκινά πριν από τους πρώτους τρεις έως πέντε μήνες (13).
Αυτό μπορεί, εν μέρει, να εξηγεί την ιδιαίτερα υψηλή ευαισθησία των βρεφών σε σοβαρή ασθένεια και σήψη.
Ενώ το μητρικό γάλα περιέχει μελατονίνη, δυστυχώς πολλά βρέφη δεν τη λαμβάνουν. Πράγματι, η απουσία θηλασμού φαίνεται να είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για νεογνική σήψη (14). Ο χρόνος έναρξης είναι επίσης κρίσιμος. Μια μελέτη έδειξε ότι, εάν ο θηλασμός ξεκινήσει μέσα στην πρώτη ώρα από τη γέννηση, ο κίνδυνος σοβαρής νεογνικής νόσου και σήψης μπορεί να μειωθεί σημαντικά (15).
Ενώ το μητρικό γάλα περιέχει επίσης πολλές πρόσθετες, εξαιρετικά σημαντικές, αμυντικές ουσίες, οι μετα-αναλύσεις που έδειξαν ότι η θεραπεία με μελατονίνη είναι εξαιρετικά αποτελεσματική για τη νεογνική σήψη υποδηλώνουν ότι αυτή η ορμόνη είναι ένα κρίσιμο συστατικό στο μητρικό γάλα, προάγοντας ένα υγιές και ρυθμισμένο ανοσοποιητικό σύστημα που προστατεύει από λοιμώξεις και σήψη. Τα συνθετικά γαλακτοκομικά προϊόντα (βρεφική φόρμουλα) που λαμβάνει πολύ μεγάλος αριθμός βρεφών αντί για μητρικό γάλα, είναι εξαιρετικά ανεπαρκή, καθώς δεν έχουν διάφορες σημαντικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένης της μελατονίνης.
“Πρόσφατα, προτείναμε ότι η μελατονίνη θα πρέπει να προστεθεί σε μια ειδική φόρμουλα για τη νύχτα, προκειμένου να φέρουμε τη τροφή με φόρμουλα πιο κοντά στα οφέλη του μητρικού γάλακτος (7). Η απουσία μελατονίνης στις τροφές με φόρμουλα είναι μια σημαντική απόκλιση από τις εξελικτικές δυνάμεις που υποστηρίζουν την παρουσία μελατονίνης στο μητρικό γάλα τη νύχτα”, υποστήριξαν οι ερευνητές σε μια ανασκόπηση (13).
Το γεγονός ότι τα άτομα που έχουν θηλάσει μητρικό γάλα έχουν πολύ χαμηλότερο κίνδυνο ασθένειας (τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα), μπορεί επίσης, εκτός από άλλες αμυντικές ουσίες, να οφείλεται στη μελατονίνη που συμμετέχει στη ρύθμιση και την ανάπτυξη ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος και της μικροχλωρίδας του εντέρου.
“Ο μητρικός θηλασμός παρέχει προστασία έναντι μιας μεγάλης ποικιλίας ιατρικών καταστάσεων που μπορεί να εμφανιστούν σε διαφορετικά χρονικά σημεία κατά τη διάρκεια της ζωής, συμπεριλαμβανομένων εισαγωγών στο νοσοκομείο για λοιμώξεις του αναπνευστικού και νεογνικού πυρετού (4), (5), παιδικής παχυσαρκίας και καρκίνου (6), σύνδρομο ξαφνικού βρεφικού θανάτου (SIDS) (7), καθώς και μια σειρά από άλλες ιατρικές παθήσεις, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, παχυσαρκία, υπερλιπιδαιμία, υπέρταση και διαβήτης τύπου 1 και 2 (8)”. (13)
Σημειώστε ότι παρόλο που η ανεπάρκεια μελατονίνης μπορεί, εν μέρει, να εξηγεί γιατί οι ηλικιωμένοι ενήλικες και τα νεογνά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στη σήψη, η θεραπευτική υψηλή δόση μελατονίνης είναι επίσης πολύ πιθανό να είναι αποτελεσματική για τη σήψη σε άλλες ηλικιακές ομάδες. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ των φυσιολογικών επιπέδων και των θεραπευτικών/φαρμακολογικών δόσεων. Ενώ μια κανονική ή επαρκής κατάσταση μιας βασικής ουσίας όπως η μελατονίνη μπορεί να μειώσει, σε κάποιο βαθμό, τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων ασθενειών (χωρίς μείωση του κινδύνου 100%), απαιτούνται συχνά υψηλότερες δόσεις για να ξεπεραστούν ή να επιβιώσουν οξείες ή χρόνιες παθήσεις. Αυτό, εν μέρει, συμβαίνει επίσης επειδή οι ασθένειες μπορεί, λόγω οξειδωτικών και φλεγμονωδών διεργασιών, να έχουν ως αποτέλεσμα την εξάντληση ορισμένων ουσιών όπως η βιταμίνη C, η μελατονίνη κλπ.
Άρα η ανάγκη είναι πολύ μεγαλύτερη και μπορεί να απαιτηθούν θεραπευτικές δόσεις.
Αν (προσεκτικά) υποθέσουμε, με βάση τα επί του παρόντος διαθέσιμα δεδομένα, ότι η μελατονίνη μπορεί να μειώσει το ποσοστό θνησιμότητας των ασθενών με σήψη κατά 35 έως 40%, αυτό θα έδειχνε ότι, από τους ετήσιους 11 εκατομμύρια παγκόσμιους θανάτους από σήψη, περίπου 4 εκατομμύρια θα μπορούσαν να προληφθούν με χορήγηση μελατονίνης.
Για να δώσουμε ένα παράδειγμα: 4 εκατομμύρια είναι ολόκληρος ο πληθυσμός του Λος Άντζελες, της δεύτερης πιο πυκνοκατοικημένης πόλης των ΗΠΑ.
Ενώ, κατά γενική ομολογία, τα επί του παρόντος διαθέσιμα δεδομένα μπορεί να μην είναι επαρκή για να εξαχθεί ένα σταθερό συμπέρασμα σχετικά με τον ακριβή αριθμό των ζωών που μπορεί να σωθούν, ο αριθμός των 4 εκατομμυρίων είναι πιθανότατα υποεκτιμημένος.
Γιατί;
Μια RCT με 158 νοσηλευόμενους ασθενείς με Covid δείχνει ότι οι ασθενείς που λάμβαναν 10 mg μελατονίνης την ημέρα είχαν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν σήψη.
Μετά από 17 ημέρες (ο μεγαλύτερος χρόνος παρακολούθησης για τη συχνότητα εμφάνισης σήψης), το 35,5% των ασθενών στην ομάδα ελέγχου και μόνο το 8,5% των ασθενών στην ομάδα μελατονίνης είχαν αναπτύξει σήψη. Ο κίνδυνος σήψης μειώθηκε περισσότερο από 75%. (16)
Έτσι, εάν νοσηλεύονται ασθενείς που πάσχουν από οποιαδήποτε λοίμωξη ή είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην ανάπτυξη σήψης, λόγω παραγόντων κινδύνου όπως μεγάλη ηλικία, συννοσηρότητες, νοσηλεία στη ΜΕΘ, αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα ή, σε νεογνά, χαμηλό βάρος γέννησης, πρόωρος τοκετός, μόλυνση του αμνιακού υγρού της μητέρας κλπ. αντιμετωπιζόταν ΝΩΡΙΣ με μελατονίνη, ένας πολύ μεγάλος αριθμός περιπτώσεων σήψης θα μπορούσε να προληφθεί και επομένως είναι πιθανό οι περισσότεροι θάνατοι από σήψη να μπορούν να προληφθούν με μελατονίνη.
Η πανδημία της Covid ήταν πραγματικά εντυπωσιακή, για το γεγονός ότι η έγκαιρη θεραπεία των σταδίων της νόσου είναι εξαιρετικά σημαντική. Όσο νωρίτερα κάνετε θεραπεία, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες αποτροπής θανατηφόρων εκβάσεων! Μερικά από τα πιο εντυπωσιακά παραδείγματα:
0% των 360 ασθενών με Covid που αντιμετωπίστηκαν από τον Δρ. Accinelli πέθανε εντός των πρώτων 3 ημερών από την ασθένειά του με υδροξυχλωροκίνη και αζιθρομυκίνη, σε σύγκριση με ποσοστό θνησιμότητας περίπου 10% κατά την ίδια περίοδο στην ίδια χώρα (Περού). Με βάση το CFR, περισσότεροι από 35 από αυτούς τους 360 ασθενείς από τον Dr. Accinelli θα έπρεπε να είχε πεθάνει (17). Ωστόσο, η έγκαιρη θεραπεία απέτρεψε εντελώς τους θανάτους.
Ο Δρ. Fareed και ο Dr. Tyson από την Καλιφόρνια που ανέπτυξε το δικό του πρωτόκολλο πρώιμης θεραπείας για ασθενείς με Covid, αποτελούμενο από υδροξυχλωροκίνη, ψευδάργυρο, αζιθρομυκίνη, βιταμίνη D, βιταμίνη C, ασπιρίνη και πολλά άλλα αντιιικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα (το πρωτόκολλο εξατομικεύτηκε για κάθε ασθενή) είχε παρόμοια επιτυχία. Η μελέτη τους, που γράφτηκε από τον Mathew Crawford, ονομάζεται “Χαμηλά ποσοστά νοσηλείας και θανάτου σε 4.376 ασθενείς με COVID-19 στους οποίους παρέχεται έγκαιρη περιπατητική ιατρική και υποστηρικτική φροντίδα” και περιλάμβανε τα δεδομένα των πρώτων >4.000 ασθενών που είχαν θεραπεύσει μέχρι τον Μάρτιο του 2021. Οι περισσότεροι (90%) από αυτούς τους χιλιάδες ασθενείς αντιμετωπίστηκαν έγκαιρα, εντός λίγων ημερών από την έναρξη των συμπτωμάτων. Και μεταξύ αυτών, το 0% πέθανε. Η μελέτη περιελάμβανε μια ομάδα ελέγχου, αποτελούμενη από περισσότερους από 20.000 ασθενείς από την ίδια κομητεία που δεν επισκέφτηκαν τις κλινικές τους και δεν έλαβαν το πρωτόκολλο θεραπείας τους. Μεταξύ αυτών, το 2,3% πέθανε από Covid. Οι ασθενείς που έλαβαν πρώιμη θεραπεία από τους Fareed και Tyson είχαν επομένως 99,8% χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας (προσαρμοσμένο ανάλογα με την ηλικία) p < 0,001 (18).
Από τον Φεβρουάριο του 2023, είχαν ήδη θεραπεύσει εγκαίρως >18.000 ασθενείς! Και εξακολουθούσαν να έχουν 0 θανάτους χάρη στην έγκαιρη θεραπεία. Είχα την τεράστια τιμή να μου επιτραπεί να μεταφράσω το βιβλίο τους, να τους βοηθήσω να φέρουν αυτή τη σωτήρια γνώση σε άλλες χώρες. Δυστυχώς, οι περισσότεροι ασθενείς με Covid σε αυτόν τον κόσμο δεν έλαβαν ποτέ τόσο αποτελεσματικά πρωτόκολλα έγκαιρης θεραπείας, που είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο υπήρξαν πολλοί θάνατοι. Εντελώς αχρείαστοι θάνατοι.
Το ίδιο πρέπει να γίνει και με τη σήψη! Οι ασθενείς που διατρέχουν κίνδυνο να αναπτύξουν αυτή την απειλητική για τη ζωή πάθηση θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με προσοχή, με μελατονίνη και πρόσθετες ουσίες που έχει αποδειχθεί ότι ρυθμίζουν την ανοσολογική απόκριση. Οι περισσότεροι θάνατοι από σήψη μπορεί να προληφθούν με αυτόν τον τρόπο!
Εκτός από βιταμίνη C, D, γλουταθειόνη κλπ. μια άλλη θεραπεία που λαμβάνει πολύ λίγη προσοχή είναι το συνένζυμο Q10.
Για παράδειγμα, σε μια RCT με σηπτικούς ασθενείς που ήταν ακόμη στην πρώιμη φάση της σήψης κατά την έναρξη, μόνο το 35% των ασθενών στην ομάδα ελέγχου επέζησε, ενώ στην ομάδα παρέμβασης που έλαβε 200 mg Q10 την ημέρα, το ποσοστό επιβίωσης ήταν 80% (p: 0,01). Έτσι, η θεραπεία με Q10 μείωσε τον κίνδυνο θανάτου κατά περίπου 70% (19).
Όλες αυτές οι φθηνές και ασφαλείς θεραπείες θα πρέπει να συνδυαστούν και να χορηγηθούν όσο το δυνατόν νωρίτερα. Είναι πολύ πιθανό ότι αυτή η προσέγγιση θα αποτρέψει τους περισσότερους από τους ετήσιους θανάτους από σήψη.
Συνεχίζεται…