Καλά Χριστούγεννα! Ο Santa Claus είναι η πρώτη συνομωσία (του ωραίου είδους) που συναντούν τα παιδιά
Ακόμα και η NORAD είναι σε αυτό...
*του Igor Chudov*
Καλά Χριστούγεννα, αγαπητοί μου αναγνώστες. Μείνετε υγιείς και επιτυχημένοι τη νέα χρονιά!
Μου άρεσε πάρα πολύ η παρέα σας. Ελπίζω ότι δεν θα ξεμείνουμε από πράγματα για συζήτηση. Σας ευχαριστώ για τα χριστουγεννιάτικα δώρα σας για μένα (συνδρομές από τη χθεσινή ανάρτηση). Είμαι πολύ ευγνώμων σε καθέναν από εσάς που έγινε συνδρομητής — έστω και για ένα μήνα μόνο — και ελπίζω να γράψω κάτι που θα σας ενδιαφέρει τον επόμενο χρόνο. Είμαι ευγνώμων για την παρέα όλων εδώ.
Τα Χριστούγεννα είναι όταν οι οικογένειες μαζεύονται και γιορτάζουν όντες κοντά ο ένας στον άλλον. Τα παιδιά περιμένουν με αγωνία τα δώρα. Ακόμη και η επίσημη υπηρεσία του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, η NORAD, παρακολουθεί τον Santa Claus σε πραγματικό χρόνο…
Tο πρωί, τα παιδιά ξύπνησαν ανακουφισμένα που ο Santa Claus έφτασε στο σπίτι τους από την καμινάδα και τους άφησε δώρα! Τα παιδιά είναι ενθουσιασμένα που τα γράμματά τους προς τον Santa Claus έγιναν πράξη και οι γονείς βγάζουν φωτογραφίες και χαμογελούν ο ένας στον άλλο εν γνώσει τους.
Είναι καλό έθιμο από κάθε άποψη!
Η οικογένειά μου, παρόλο που και οι δύο γονείς καταγόμασταν από μια χώρα όπου ο Santa Claus λεγόταν Παππούς Φροστ και εμφανιζόταν την Πρωτοχρονιά, γέννησε τα παιδιά μας στις ΗΠΑ και πάντα ο Santa Claus μας επισκέπτεται τα Χριστούγεννα.
Ένα χρόνο, θυμάμαι ότι ρώτησα ήσυχα τον μεγαλύτερο γιο μου, “τι ξέρεις για τον Santa Claus”. “Ο Santa Claus είναι ψεύτικος”, ήταν η απάντησή του.
Του είπα ωραία, να κρατήσει αυτή τη γνώση για τον εαυτό του και να μην το πει στον μικρότερό μου γιο. Όταν εμφανίστηκαν αμφιβολίες στον μικρό, θυμάμαι ότι είπα και στους δύο ότι ο Santa Claus φέρνει δώρα μόνο σε όσους πιστεύουν σε αυτόν.
Αυτό κράτησε το παιχνίδι για μερικά ακόμη χρόνια, που μας έφερε πολλές χαρούμενες στιγμές. Γράφτηκαν γράμματα στον Santa Claus, με μάρκα και αριθμούς μοντέλων των επιθυμητών πραγμάτων, κλπ. Εμείς, οι γονείς, δώσαμε τα γράμματα στον Santa Claus και τα παιδιά έλαβαν τα ζητούμενα αγαθά. Πίστευαν ειλικρινά τα παιδιά μου στον Santa Claus όταν έκαναν αυτά τα αιτήματα ή απλώς προσποιήθηκαν ότι πίστεψαν; Κάθε χρόνο, έμοιαζε όλο και περισσότερο σαν να προσποιούνταν.
Αυτό ήταν αρκετά χρόνια πριν, αλλά πέρυσι άρχισα να κάνω δεύτερες σκέψεις για όλο αυτό το θέμα. Υπάρχει κάποιο κρυμμένο πολιτισμικό στοιχείο εδώ που πρέπει να διερευνηθεί;
Οι ενήλικες προσποιούνται ότι υπάρχει κάτι που δεν υπάρχει.
Η βιομηχανία βγάζει πολλά χρήματα.
Τα παιδιά διδάσκονται να προσποιούνται ότι πιστεύουν στον Santa Claus για να πάρουν δώρα.
Όλοι είναι ευχαριστημένοι.
Το τρίτο σημείο είναι πολύ σημαντικό. Ως ενήλικες, πολλοί από εμάς προσποιούμαστε ότι πιστεύουμε σε πράγματα ή αξίες στις οποίες δεν πιστεύουμε απαραίτητα: για να πάρουμε προαγωγές, να γίνουμε δεκτοί σε ορισμένες εσωτερικές ομάδες κλπ.
Αν το να προσποιούμαστε ότι πιστεύουμε είναι πολύ επώδυνο, κρατάμε τουλάχιστον το στόμα μας κλειστό και αφήνουμε τους άλλους να σηματοδοτήσουν την αρετή τους.
Είναι πολύ πιο εύκολο για τους ενήλικες να το κάνουν αυτό, αν μας έμαθαν να το κάνουμε στην παιδική ηλικία.
Οι άνθρωποι είναι κοινωνικοί. Δεν μπορούμε να συνυπάρξουμε ειρηνικά αν εκφράζουμε κάθε σκέψη κάθε στιγμή ή δεν προσποιούμαστε ποτέ ότι πιστεύουμε σε κάτι για να συνεννοηθούμε κλπ., το καταλαβαίνω αυτό. Σε ποια ηλικία μάθαμε αρχικά αυτές τις κοινωνικές χάρες; Αρκετά νωρίς! Αυτό που βοήθησε πολλούς από εμάς να μάθουμε αυτά τα κοινωνικά σκοινιά, είναι να δείχνουμε πίστη στον Santa Claus και να λαμβάνουμε δώρα για την επίδειξη αυτής της πίστης.
Οι ενήλικες, μαζί με τη βιομηχανία, προσποιούμενοι ότι ο Santa Claus είναι αληθινός, εμφανίζουν το στοιχείο της ομαδικής προσποίησης που είναι εγγενές στις συνωμοσίες. Τα παιδιά, μετά από κάποια ηλικία, προσποιούνται ότι πιστεύουν στον Santa Claus για να λάβουν ανταμοιβές. Πολλά νεύματα ανταλλάσσονται, ειδικά σε οικογένειες με παιδιά διαφορετικών ηλικιών.
Μας διδάσκουν ότι οι συνωμοσίες πρέπει να είναι μοχθηρές. Μερικές είναι. Ωστόσο, οι δράστες συνωμοσιών συνήθως θεωρούν τους εαυτούς τους καλά παιδιά και θεωρούν τα προσχήματά τους απαραίτητα για να επιτύχουν σημαντικούς στόχους και να σώσουν την ανθρωπότητα από κάτι. Η συνωμοσία του Santa Claus είναι πολύ ωραία και καλή, αλλά περιλαμβάνει επίσης μια μυστική συμφωνία ενηλίκων να πουν στα παιδιά κάτι που δεν είναι ακριβώς αλήθεια.
Ο Santa Claus είναι πάντα η πρώτη συνωμοσία (του ευχάριστου είδους) που συναντούν τα παιδιά. Είναι, ευτυχώς, ένα πολύ αγαπητό και υγιές έθιμο που δεν βλάπτει κανέναν. Ωστόσο, διδάσκει επίσης στα παιδιά να συμβαδίζουν με συνωμοσίες ειρηνικά, να δείχνουν “προσποιητή πίστη” στον Santa Claus πέρα από την εποχή της αμφιβολίας και να λαμβάνουν δώρα σε αντάλλαγμα για τέτοιες προσποιήσεις.
Η “συνωμοσία του Santa Claus” είναι επίσης καλή για εκείνα τα παιδιά που θα μεγαλώσουν ως σκεπτικιστές και κριτικοί στοχαστές. Η πρώιμη εμπειρία τους, τα διδάσκει ότι μόνο και μόνο επειδή όλοι οι ενήλικες λένε ότι “ο Santa Claus είναι αληθινός” δεν κάνει τον Santa Claus αληθινό.
Τα παιδιά μαθαίνουν ότι πράγματα που δεν έχουν νόημα, όπως η ιδέα ότι ο Santa Claus θα ήξερε την επιθυμητή μάρκα και τον αριθμό μοντέλου του παιχνιδιού για όλα τα παιδιά του κόσμου, δεν είναι απαραίτητα αληθινά απλώς και μόνο επειδή το λένε όλοι οι ενήλικες. Έτσι, η εμπειρία του Άγιου Βασίλη είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τη διαμόρφωση μελλοντικών κριτικών στοχαστών.
Ελπίζω κάποια μέρα να έχω εγγόνια. Αν συμβεί αυτό, θα συνέβαλα ευχαρίστως στο να γίνουν πιο χαρούμενες οι χειμωνιάτικες μέρες τους και θα μιλούσα για τον Santa Claus και θα έφερνα κρυφά τυλιγμένα δώρα, θα παρακολουθούσα τον Santa Claus μέσω NORAD μαζί τους και ούτω καθεξής. Και όμως, πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτό το έθιμο έχει πολλές κοινωνικές επιπτώσεις για τα παιδιά που μεγαλώνουν ως ενήλικες:
Προδιαθέτει τους ανθρώπους να λειτουργούν σε μια κοινωνία, όπου το να προσποιούνται ότι πιστεύουν σε κάτι είναι ένα κρίσιμο μέρος της προσαρμογής.
Μας διδάσκει ότι μόνο και μόνο επειδή όλοι λένε “το τάδε είναι πραγματικό” δεν το κάνει απαραιτήτως πραγματικό.
Τα Χριστούγεννα είναι επίσης ένας τρόπος για τις καλές οικογένειες να γιορτάσουν ως οικογένειες και να απολαύσουν τη συνύπαρξη.
Τι νομίζετε;
Καλά Χριστούγεννα!
Ευχαριστώ πολύ που είστε δωρεάν συνδρομητής στο Critical Thinking Newsletter. Εάν θέλετε να υποστηρίξετε την δουλειά μου,
μπορείτε να με κεράσετε έναν καφέ στην σελίδα μου στο Ko-fi, ή
να γίνετε ενεργός υποστηρικτής της προσπάθειάς μου, αγοράζοντας μία μηνιαία συνδρομή.
Σας ευχαριστώ θερμά για την υποστήριξη!
